Page 2 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2017 nr 2: Dzieci

DZIECI_NR_2_A4_Layout 1 10/08/2017 16:55 Page 2

RaPORT 2017: DZIECI No 2

Janusz Korczak

– lekarz z misją

Paulina Jankowska // XXIV LO w Łodzi
Zuzanna Dalecka // XXIV LO w Łodzi
Najsłynniejszy polski pedagog
– Janusz Korczak 2

Janusz Korczak (właściwie Henryk Goldszmit), pseudonim łany do wojska – pełnił funkcję or- się jeszcze wyjechać z dziećmi na
„Stary Doktor” lub „Pan Doktor”. Urodzony 22 lipca 1878 dynatora polowego lazaretu dywi- kolonie letnie. W 1942 r. za wszel-
lub 1879 r. w Warszawie, zamordowany w sierpniu 1942 r. zyjnego na Ukrainie. Po demo- ką cenę chciał uchronić swoich
bilizacji pracował jako pediatra
podopiecznych przed wywózką
w Treblince. Pochodził z polsko-żydowskiej rodziny. w kijowskich przytułkach dla dzie- z getta. Całkowicie poświęcony
Był lekarzem wojskowym i genialnym pedagogiem, ci. W 1918 r., po powrocie do pracy z najmłodszymi, świadomie
który całe swoje życie poświęcił dzieciom. Warszawy, znów podjął pracę odrzucił propozycję osobistego
w Domu Sierot. ratunku lub przejścia na aryjską
Od końca 1934 r. związany był stronę.
z Polskim Radiem. Pod pseudoni- 6 sierpnia 1942 r. Janusz Korczak
mem „Stary Doktor” wygłaszał i jego dwustu wychowanków zo-
2 oryginalne w formie i treści poga- stali wyprowadzeni z Domu Sierot
danki dla dzieci. Dwukrotnie od-
na Umschlagplatz i stamtąd wy-
wiedził Palestynę – w roku 1934 słani do Treblinki.
i 1936. Podróżując, przyglądał się Pośmiertnie został odznaczony
pracy pedagogicznej w kibucach Krzyżem Oficerskim Orderu Od-
oraz badał możliwości rozwoju rodzenia Polski.
życia żydowskiego. Janusz Korczak był także wybit-
Po wybuchu wojny i utworzeniu nym pisarzem. Zadebiutował
getta warszawskiego (1940 r.) w 1896 r. w tygodniku „Kolce”.
Korczak bezskutecznie podejmo- W swoich artykułach poruszał
wał starania o pozostawienie sie- temat miłości rodzicielskiej, wy-
rocińca w dotychczasowym miej- chowania i zdrowia. Najbardziej
scu. Cały czas walczył o środki fi- znane jego prace pedagogiczne
nansowe na utrzymanie dzieci, to: Jak kochać dziecko i Prawo
ale przede wszystkim starał się, dziecka do szacunku. Pisał rów-
Janusz Korczak (w środku) z wychowankami Domu Sierot 2
by mimo beznadziejnej sytuacji nież książki dla dzieci, m.in. Król
życie wychowanków Domu Sierot Maciuś Pierwszy, Król Maciuś
płynęło dawnym, przedwojennym na wyspie bezludnej, Józki, Jaśki
Korczak ukończył szkołę podsta- również szpitale dziecięce i za-
rytmem. Latem 1940 r. udało mu i Franki.
wową Augustyna Szmurły przy kłady zajmujące się terapią i edu-
ul. Freta oraz Gimnazjum Praskie kacją najmłodszych. W 1910 lub
przy ul. Brukowej, w którym nauka 1911 r. przebywał miesiąc w Lon-
odbywała się w języku rosyjskim. dynie, odwiedzając tamtejsze
Po zdaniu matury w 1898 r. studio- szkoły i domy opieki – to właśnie
wał medycynę na Wydziale Le- tam zrezygnował z założenia
karskim Uniwersytetu Cesar- własnej rodziny i postanowił osta-
skiego w Warszawie. W 1898 r. tecznie poświęcić się wyłącznie
wyjechał do Szwajcarii, aby lepiej pracy z dziećmi.
zapoznać się z twórczością XVIII- Od 1912 do 1942 r. piastował
-wiecznego pedagoga, twórcy idei funkcję dyrektora żydowskiego
nauczania początkowego – Jo- Domu Sierot, będącego pod
hanna Heinricha Pestalozziego. opieką Towarzystwa „Pomoc dla
W 1905 r. otrzymał dyplom leka- Sierot”. To właśnie tam wypraco-
rza. Przedmiotem jego zaintere- wał nowatorski system wycho-
sowania były głównie szpitale wawczo-opiekuńczy. Korczak żą-
dziecięce oraz lecznictwo nie- dał równouprawnienia dziecka,
mowląt. poważnego traktowania spraw
Dla pogłębienia wiedzy medycz- dzieci i młodzieży. Symbolem tej
nej pojechał na rok do Berlina rewolucyjnej pedagogiki są jego
(1907/1908) i na pół roku do Pa- słowa: Nie ma dzieci, są ludzie,
ryża (1910), gdzie brał udział które najdobitniej pokazują podej- Kamień upamiętniający Janusza Korczaka
w wykładach z pediatrii i pedago- ście Janusza Korczaka do dzieci. i dzieci na terenie byłego obozu zagłady w Treblince 2
giki. Podczas podróży oglądał W 1914 r. Korczak został powo-